Phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em (Phần 1)

Bố mẹ nào cũng mong con mình to tròn, mạnh khỏe, năng động, đáng yêu. Có một vấn đề mà bất cứ bố mẹ nào cũng muốn diệt trừ từ khi còn trong trứng nước đó chính là "suy dinh dưỡng". Suy dinh dưỡng do thiếu protein- năng lượng (thường gọi là suy dinh dưỡng) là tình trạng thiếu dinh dưỡng. Biểu hiện của suy dinh dưỡng là làm cho trẻ chậm lớn và thường hay mắc bệnh nhiễm khuẩn như tiêu chảy và viêm đường hô hấp, gây ảnh hưởng là trẻ bị giảm khả năng học tập, năng suất lao động kém khi trưởng thành.

Các trẻ suy dinh dưỡng thường dễ mắc bệnh, tăng nguy cơ tử vong và thường kèm theo thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng. Ðáng chú ý là trẻ bị suy dinh dưỡng thể trạng nhẹ và ít được người mẹ, các thành viên khác trong gia đình chú ý tới vì trẻ vẫn bình thường. Ở một cộng đồng (xóm, làng, xã nhất là ở những nơi điều kiện kinh tế còn khó khăn...) có nhiều trẻ suy dinh dưỡng, ta càng khó nhận biết được vì chúng đều "nhỏ bé" như nhau. Do đó, suy dinh dưỡng trẻ em là mối quan tâm hàng đầu của bố mẹ cũng như của của mọi người.

1. Làm thế nào để nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng?Theo dõi cân nặng hàng tháng là cách tốt nhất để nhận ra đứa trẻ có bị suy dinh dưỡng hay không ? Trẻ bị suy dinh dưỡng khi không tăng cân, nhẹ cân hơn đứa trẻ bình thường cùng độ tuổi.

2. Tại sao trẻ lại bị suy dinh dưỡng?Trẻ bị suy dinh dưỡng lý do chỉ đơn giản là trẻ bị thiếu ăn, bữa ăn thiếu số lượng, thiếu chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển, qua các trường hợp như sau :

- Trẻ dưới 5 tuổi thường có nhu cầu dinh dưỡng cao để phát triển cơ thể. Ðể đáp ứng nhu cầu đó, trẻ cần được ăn uống đầy đủ theo sự phát triển của lứa tuổi. Trẻ dưới 4 tháng tuổi cần được bú mẹ hoàn toàn. Sữa mẹ là thức ăn lý tưởng của trẻ nhỏ. Từ tháng thứ 5 trẻ bắt đầu có thể ăn thêm ngoài sữa mẹ. Từ tháng tuổi này, thực hành nuôi dưỡng trẻ có ý nghĩa quyết định đối với việc trẻ có tránh xa suy dinh dưỡng được hay không ? Nhiều bà mẹ chỉ cho trẻ ăn bột muối, thức ăn sam (dặm) thiếu dầu mỡ, thức ăn động vật, rau xanh, hoa quả. Ðây là những tập quán nuôi dưỡng chưa hợp lý cần được khắc phục. Mặc khác, để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng, trẻ cần được ăn nhiều bữa trong ngày vì trẻ nhỏ không thể ăn một lần với khối lượng lớn như trẻ lớn hoặc người lớn.

Thức ăn nhàm chán đơn điệu sẽ làm bé chán ăn suy dinh dưỡng

- Người mẹ bị suy dinh dưỡng: Người mẹ trước và trong khi mang thai ăn uống không đầy đủ dẫn đến thai nhi bị suy dinh dưỡng và có thể đẻ ra đứa con nhẹ cân, còi cọc. Ðứa trẻ bị suy dinh dưỡng từ trong bào thai sẽ dễ dẫn đến bị suy dinh dưỡng sau này. Người mẹ bị suy dinh dưỡng, ăn uống kém trong những tháng đầu sau đẻ dễ bị thiếu sữa hoặc mất sữa, do đó đứa con dễ bị suy dinh dưỡng vì không có đủ nguồn sữa để cung cấp năng lượng cho sự phát triển.

Các bệnh nhiễm khuẩn như viêm đường hô hấp, tiêu chảy, các bệnh ký sinh trùng: Ðây là tình trạng hay gặp ở nước ta. Chế độ nuôi dưỡng không hợp lý khi trẻ bệnh là một nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng sau mắc bệnh ở trẻ dưới 5 tuổi.

Thiếu chăm sóc hay đứa trẻ bị "bỏ rơi": Ngoài chăm sóc về ăn uống, đứa trẻ còn cần được chăm sóc về sức khoẻ (tiêm chủng, phòng chống nhiễm khuẩn), chăm sóc về tâm lý, tình cảm và chăm sóc về vệ sinh. Môi trường sống ở gia đình bị ô nhiễm, sử dụng nguồn nước không sạch để nấu ăn, tắm giặt cho trẻ, những vấn đề về xử lý nước thải, phân, rác... không đảm bảo, cũng là những yếu tố dẫn đến suy dinh dưỡng cho trẻ.

4. Những đứa trẻ nào dễ bị suy dinh dưỡng?

- Trẻ từ 6 - 24 tháng: thời kỳ trẻ có nhu cầu dinh dưỡng cao, thời kỳ tập thích ứng với môi trường, thời kỳ nhạy cảm với bệnh tật.

- Trẻ không được bú sữa mẹ hoặc không đủ sữa.

- Trẻ đẻ nhẹ cân (< 2.500g); trẻ sinh đôi, sinh ba.

- Trẻ ở gia đình đông con, điều kiện kinh tế khó khăn, vệ sinh kém, gia đình không hoà thuận.

- Trẻ hiện đang mắc các bệnh nhiễm khuẩn như: bệnh sởi, tiêu chảy hay viêm đường hô hấp ...

Do bài viết khá dài nên xin tạm dừng tại đây, trong bài viết kế tiếp mình sẽ trình bày phần 2 là phần hướng dẫn cách phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em tại mỗi gia đình vô cùng quan trọng và cần thiết. Rất mong các bạn quan tâm, theo dõi để chăm sóc cho bé yêu được mau ăn, chóng lớn, phát triển toàn diện với tình yêu thương nồng ấm của bố mẹ và người thân.

Nguồn tham khảo : Internet